Osoby, które chcą uzyskać uprawnienia biegłego rewidenta, muszą być gotowe na długotrwały proces rekrutacji i serię egzaminów przed komisją złożoną m.in. z przedstawicieli Ministerstwa Finansów i Krajowej Izby Biegłych Rewidentów. Choć warunki nie są łatwe do spełnienia, to kandydatów nie brakuje: zawód biegłego rewidenta cieszy się dużym prestiżem i pozwala uzyskiwać znaczne dochody. Wyjaśniamy, kto może zostać biegłym rewidentem.
Droga do uzyskania uprawnień biegłego rewidenta rozpoczyna się od zgłoszenia swojej kandydatury w Krajowej Izby Biegłych Rewidentów. Już na starcie trzeba wnieść opłatę wstępną (w 2021 r. 800 zł). Zanim kandydat zgłosi się do procesu rekrutacyjnego, powinien przeanalizować swoje życie zawodowe.
Jakie warunki wstępne musi spełniać kandydat na biegłego rewidenta?
Kandydat na biegłego rewidenta musi posiadać zdolność do czynności prawnych i mieć nieograniczone prawa publiczne. Z postępowania wykluczone są osoby, które były skazane prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo, w tym umyślne przestępstwo skarbowe. Ważna jest też nieposzlakowana opinia z poprzednich miejsc pracy. Ponadto kandydat powinien swoim postępowaniem (dotychczasowym i w trakcie rekrutacji) dawać rękojmię, że po zdobyciu uprawnień będzie prawidłowo wykonywał zadania biegłego rewidenta.
Kandydat nie musi być obywatelem polskim, ale powinien sprawnie posługiwać się językiem polskim. Powinien mieć wyższe wykształcenie, choć nie nie jest ono warunkiem przystąpienia do rekrutacji. Jak to rozumieć? Sprawę wyjaśnia doradca reprezentujący biura podatkowe PG Partner Gospodarczy w Gdańsku, Łodzi, Poznaniu, Wrocławiu i Szczecinie: – Warunkiem zdobycia uprawnień biegłego rewidenta jest posiadanie wyższego wykształcenia, lecz do procesu rekrutacyjnego może stanąć osoba, która jest w trakcie studiów. Co ciekawe, nie muszą to być studia kierunkowe, lecz dowolne studia wyższe. Oczywiście absolwentom studiów ekonomicznych łatwiej jest przygotować się i zdać egzaminy.
Jeżeli kandydat przejdzie pozytywnie wstępną weryfikację, otrzymuje numer ewidencyjny i indywidualny rachunek bankowy, na który będzie wnosił opłaty za egzaminy.
10 egzaminów z przepisów podatkowych
Droga do zdobycia uprawnień jest usłana egzaminami. Kandydat na biegłego rewidenta musi zdać łącznie 10 egzaminów – z wiedzy teoretycznej oraz końcowy egzamin, który zawiera również część pisemną (problemową) oraz ustną. Egzaminy są płatne: kilkaset złotych za każdy egzamin pisemny oraz równowartość 30% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce za poprzedni rok kalendarzowy za egzamin dyplomowy i za egzamin z prawa gospodarczego. Kandydat może wystąpić o zaliczenie mu egzaminów z wiedzy, jeżeli zdał odpowiadające im egzaminy uniwersyteckie lub inne równorzędne.
Egzaminy pisemne przeprowadzane są w wielu miastach: w Gdańsku, Katowicach, Krakowie, Poznaniu i Warszawie. Pod warunkiem, że zbierze się odpowiednia liczba kandydatów. W przeciwnym razie na egzamin należy udać się do Warszawy. Tylko w Warszawie można zdać egzamin dyplomowy i egzamin z prawa gospodarczego.
3 lata praktyki w księgowości i audycie
Zanim dojdzie do egzaminu dyplomowego, kandydat na biegłego rewidenta musi odbyć trzyletnią praktykę i aplikację. Może to być trzy lata aplikacji lub dwa lata praktyki i rok aplikacji. Możliwe jest też zwolnienie z obowiązku odbycia praktyki i aplikacji: przysługuje ono osobom, które udokumentują minimum 15-letnie doświadczenie w zakresie – jak zapisano w Ustawie z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym – rachunkowości, prawa, finansów i rewizji finansowej, podczas którego nabyła umiejętności wymagane od biegłych rewidentów. Można też ubiegać się o zaliczenie samych praktyk. Warunkiem jest udokumentowany, 3-letni staż pracy w firmie audytorskiej lub na samodzielnych stanowiskach finansowo-księgowych. Podstawą do zwolnienia jest też posiadanie certyfikatu księgowego lub świadectwa kwalifikacyjnego, które pozwalają na prowadzenie ksiąg rachunkowych. Zwolnienie z praktyki przysługuje także mianowanym kontrolerom Najwyższej Izby Kontroli.
Ślubowanie i wpis do rejestru biegłych rewidentów
Po zdaniu egzaminu dyplomowego kandydaci muszą jeszcze tylko złożyć ślubowanie i uzyskać wpis do rejestru biegłych rewidentów. Wykonywanie zawodu i przynależność do społeczności biegłych rewidentów wiąże się z koniecznością płacenia rocznych składek (2021 r. 688 zł).
Biegły rewident przez całą karierę zawodową musi poszerzać wiedzę i na bieżąco śledzić zmiany przepisów. Stałe podnoszenie kwalifikacji jest koniecznością w sytuacji dynamicznych zmian w prawie. Zabezpieczają też przed popełnianiem kosztownych błędów. Wystarczy wspomnieć, że kary nakładane na biegłych rewidentów mogą sięgnąć 500 tys. zł. Karą może być też czasowe ograniczenie wykonywania czynności zawodowych, a w skrajnych przypadkach wykreślenie z rejestru biegłych rewidentów.
